Hòa nhạc “To Love & to Honor”

HÒA NHẠC “TO LOVE & TO HONOR”

Giá vé: 500.000đ | 300.000đ | 150.000đ

Liên hệ mua vé: Mrs.Thuyên (038 661 0815) | Mrs.Thư (083 894 8537)

Trong một đêm tôn vinh tình yêu, SSO sẽ  “chiêu đãi” một bữa tiệc âm nhạc lấy cảm hứng từ tình yêu con người và tình yêu quê hương đất nước – qua những bản hành khúc, những điệu waltz, cùng các điệu nhảy mazurka… Khán giả hẳn đã quen thuộc và yêu mến hình ảnh Dàn nhạc Giao hưởng Mặt Trời gắn với những tác phẩm kinh điển của Mozart hay Tchaikovsky, chương trình tháng 6 này sẽ là một cách tiếp cận mới mẻ hơn nữa của Dàn nhạc SSO.

Rossini| Overture to Barber of Seville (1813)

Nhắc tới nhà soạn nhạc người Ý Gioachino Rossini, người ta thường nghĩ ngay tới những giai điệu vô cùng quen thuộc trong các vở opera của ông. Trong số đó là đoạn fanfare của khúc dạo đầu William Tell Overture được vang lên trong rất nhiều bộ phim và phim hoạt hình. Barber of Seville (Người thợ cạo thành Seville) với giai điệu dí dỏm, tươi vui cũng được sử dụng rộng rãi trên nhiều phương tiện truyền thông đại chúng. Khác với các overture (khúc dạo đầu) thông thường, Overture Barber of Seville không mang chất liệu chủ đề của vở opera này, do ban đầu được gắn với hai vở opera khác. Giống như rất nhiều tác phẩm âm nhạc được yêu thích nhất hiện nay, đêm ra mắt vở opera Barber of Seville là một thảm họa với hàng loạt các sự cố. Thậm chí một chú mèo còn đi lại trên sân khấu, khán giả thì bật cười, còn Rossini thì mất tinh thần nên đã bỏ dở màn trình diễn. Dù vậy, tác phẩm này, đặc biệt là overture, sau này đã may mắn trở thành một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất và thường được trình diễn nhất của Rossini. Những giai điệu bắt tai của overture và những đoạn cao trào dài đặc trưng của Rossini giúp mở đầu các chương trình hòa nhạc một cách đáng nhớ. Một chi tiết thú vị nữa đó là Rossini đã sáng tác toàn bộ vở opera chỉ trong ba tuần.

Delibes| Mazurka & Czardas from Coppelia (1870)

Nhiều người trong số chúng ta vẫn giữ những con búp bê từ thủa thơ ấu, coi búp bê như người bạn của mình. Nhưng hãy thử tưởng tượng ta đem lòng yêu búp bê thì sẽ như thế nào? Trong vở ballet Coppelia, nhà phát minh Coppelius tạo ra một cô búp bê trông như người thật, biết nhảy múa và được đặt tên là Coppelia. Cậu trai trẻ Franz đã phải lòng và theo đuổi nàng búp bê nhưng không thành, cuối cùng cậu đã kết hôn với vị hôn thê Swanhilda của mình. Hai màn từ vở ballet yêu kiều mang tới cho quý vị tối nay là mazurka và czardas tràn ngập nét nhịp nhàng duyên dáng và giàu năng lượng, nằm trong số những giai điệu ballet phổ biến nhất.

Waldteufel| Dolores Waltz (1880)

Émile Waldteufel (1837-1915) là nhà soạn nhạc khiêu vũ người Pháp. Bản nhạc Dolores Waltz được ông sáng tác vào năm 1880, mang giai điệu dịu dàng nhất trong chương trình này. Dolores Waltz cùng với Skaters’ Waltz (1882) lấy cảm hứng từ những nghệ sĩ trượt băng nghệ thuật tại Bois de Boulogne ở Paris, là những tác phẩm nổi tiếng nhất của ông.

Bizet                                         Selections from L’Arlesienne (1872)

Một chương trình hòa nhạc với các trích đoạn opera thường không thể vắng bóng âm nhạc của nhà soạn nhạc với vở opera gây nhiều tranh cãi nổi tiếng nhất thế giới – Carmen. Tuy nhiên, lần này chúng tôi mang đến một tác phẩm khác của Bizet, là âm nhạc trong vở kịch ‘l’Arlesienne’ (Cô gái xứ Arles) của Alphonse Daudet. Tác phẩm này cũng không kém phần hoành tráng so với vở opera Carmen nổi tiếng của ông. Quý vị sẽ thưởng thức tổ khúc đầu gồm bốn chương: 1, Allegro deciso; 2, Minuet, Allegro giocoso; 3, Adagietto; 4, Carillon – Allegro moderato.

Mở đầu như một khúc quân hành tràn đầy năng lượng với kèn gỗ, kèn cor, và vĩ cầm vang lên đồng thanh. Chủ đề này trải qua nhiều đột biến tương phản, trước khi được đẩy lên đến fortissimo với toàn bộ dàn nhạc, rồi dần dần biến mất vào tĩnh lặng. Tiếp nối là một intermezzo với đoạn độc tấu trữ tình trên kèn clarinet. Chương đầu khép lại với giai điệu quyến rũ của bộ dây với thủ pháp hãm âm, đi kèm với kèn gỗ và kèn đồng. Chương hai là một bản minuet theo cấu trúc thông thường với bộ ba mô phỏng tiếng kèn túi, và chương ba là giai điệu lãng mạn của dàn dây. Chương cuối – Carillon – tái hiện tiếng chuông nhà thờ lớn. Tiếng chuông vang lên như một bản nhạc đệm, ba nốt nhạc lặp lại trên nền nhạc khiêu vũ lôi cuốn của vĩ cầm cùng các nhạc cụ khác, tiếp nối với giai điệu đồng quê, và khép lại tổ khúc với sự tái hiện của Carillon.

NGHỈ GIẢI LAO

Massenet| Suite from Le Cid (1885)

1.Castillane
2.Andalouse
3.Aragonaise
4.Aubade
5Catalane
6.Madrilene
7.Navarraise

Một trong những nhà soạn nhạc opera không được đánh giá xứng tầm là Jules Massenet đến từ nước Pháp. Giai điệu được biết đến nhiều nhất của ông có lẽ là Meditation trích vở opera Thaïs. Dẫu vậy, Massenet có trong kho tàng của mình những tác phẩm đẹp và độc đáo nhất.

Massenet là một trong số ít nhất 26 nhà soạn nhạc công nhận câu chuyện về El Cid (Le Cid) – chiến binh thế kỷ 11 bị mắc kẹt giữa đam mê và nghĩa vụ. Nội dung hấp dẫn của vở kịch thu hút nhiều tác giả chuyển thể thành âm nhạc, trong số đó là Georges Bizet và Claude Debussy. Mặc dù ít được biểu diễn, tác phẩm sáng tác năm 1885 của Massenet là vở nhạc kịch đi đầu kể lại câu chuyện nổi tiếng này. Chương trình tối nay trình bày tổ khúc dàn nhạc bắt nguồn từ vở opera, bao gồm 7 chương chứa đựng những nét đẹp tinh tế của âm nhạc Tây Ban Nha cùng những cung bậc giàu sắc thái của dàn nhạc như một giấc mơ cho cả người nghệ sỹ và khán giả.

Chương mở đầu Castillane về xứ Castile – quê hương của Rodrigue – là sự pha trộn giữa nét thanh lịch và điệu nhảy anh hùng Tây Ban Nha đầy máu lửa. Chương Andalouse về Andalucia, mang nét trầm lắng và suy tư, với tiếng đàn cello đệm cho sáo flute, nối tiếp bởi tiếng vĩ cầm. Chương Aragonaise về Aragon, là một trong những điệu nhảy rực rỡ nhất với chủ đề hào hứng được xuất hiện trở lại ở phần sau. Chương Aubade (Morning Piece) với tiếng tí tách của piccolo và clarinet nổi bật trên nền pizzicato của bộ dây. Chương Catalane một lần nữa mang đậm chất Tây Ban Nha, với tiết tấu chùm ba và chùm hai cùng tiếng đàn cello nổi bật trong một điệu nhảy chậm rãi, với năng lượng bùng nổ ở phần cuối như một bữa tiệc. Chương Madrilene mở đầu trầm lắng với những giai điệu tuyệt đẹp luân phiên bởi sáo flute và kèn English Horn, biến hóa thành một điệu nhảy với kỹ thuật ricochet của bộ dây. Sau cùng, chương Navarraise mở đầu với phần đệm bộ gõ theo chủ đề chính trước khi giai điệu của chương Aragonaise quay trở lại mở ra đoạn kết, gợi nhớ đến tác phẩm Bacchanale của Saint-Saens.

Offenbach| Barcarolle from Tales of Hoffman (1881)

Ban đầu được đặt tên là “Bài ca của những chú lùn”, Barcarolle có lẽ là bản nhạc nổi bật nhất hiện được đưa vào vở opera “The Tales of Hoffman” (Những câu chuyện của Hoffmann) – tác phẩm nổi tiếng nhất của nhà soạn nhạc người Pháp Jacques Offenbach. Thậm chí có thể nói đây là một trong những tác phẩm âm nhạc nổi tiếng nhất mọi thời đại. Nhịp 6/8 khơi gợi tiếng đu đưa nhẹ nhàng của một chiếc thuyền gondola ở Venice, bản nhạc ban đầu nằm trong một vở opera khác không được thành công cho lắm, nhưng đã gây tiếng vang khi được đưa sang vở opera này. Tác phẩm được viết cho giọng soprano và mezzo-soprano hát cùng dàn hợp xướng, đêm nay được trình bày theo chuyển soạn dành cho dàn nhạc.

Sousa| The Belle of Chicago (1892)

Khi nghĩ về các bản hành khúc, cái tên đầu tiên xuất hiện chắc chắn là nhà soạn nhạc người Mỹ John Philip Sousa, được biết đến với hàng trăm bản hành khúc, trong đó có bản đã trở thành quốc ca của Hoa Kỳ – Star-Spangled Banner – đồng thời cũng là tác phẩm nổi tiếng nhất của ông. Sousa đã hoàn thành The Belle of Chicago viết cho toàn bộ dàn nhạc vào ngày 23 tháng 7 năm 1892 tại Washington, D.C. (đa phần nguyên tác các bản hành khúc của ông được viết cho ban nhạc quân đội). Ngày đó là tròn một tuần trước khi ông giải ngũ khỏi Thủy quân lục chiến để thành lập nhóm nhạc của riêng mình tại Chicago, do vậy, cũng không có gì ngạc nhiên khi Sousa dành sự ưu ái với thành phố miền Trung Tây nước Mỹ này. Có một số suy đoán rằng tên bản nhạc được đặt dành cho Ada Blakely, vợ của quản lý mới của Sousa lúc bấy giờ David Blakely.

Meacham| American Patrol (1885)

“American Patrol” bao gồm nhiều giai điệu nổi tiếng của nước Mỹ, truyền tải rõ nét tinh thần yêu nước trong âm nhạc. Frank White Meacham (1856-1909) đã sống và làm việc tại thành phố New York trong phần lớn cuộc đời của mình. American Patrol là sáng tác trường tồn nhất của ông, được ông viết và xuất bản dưới dạng bản nhạc piano độc tấu vào năm 1885. Bản phối dành cho bộ hơi được xuất bản vào năm 1891, và được phát hành theo nhiều ấn bản kể từ đó. Patrol là một hình thức âm nhạc phổ biến vào cuối thế kỷ 19, dành cho ban nhạc trong các cuộc diễu hành, thể hiện rõ nét bằng nhịp trống xa xăm mở đầu như trong American Patrol. Dần dần, các ban nhạc (hoặc như dàn nhạc tối nay) tăng cường kết cấu và cường độ để đưa một dàn nhạc hoàn chỉnh lên sân khấu thể hiện tác phẩm này. Trong American Patrol, chúng ta sẽ nghe thấy một loạt các giai điệu quen thuộc của Mỹ như “Columbia, Gem of the Ocean” và “Dixie” (mặc dù các giai điệu này không nằm trong phiên bản dành cho piano xuất bản đầu tiên). Phiên bản gốc dành cho piano dần phai nhạt. Bản nhạc kết thúc một cách thăng hoa với phần kết coda tăng tốc theo giai điệu của “Yankee Doodle”.

Josef Strauss| Dithyrambe Mazurka, Op. 236

Quay trở lại nước Áo, chúng tôi sẽ mang tới một giai điệu Mazurka khá lạ lẫm của nhà soạn nhạc lừng danh Josef Strauss. Mazurka là một điệu nhảy dân gian Ba Lan dành cho các cặp đôi, với đặc trưng là các động tác giậm chân, nhấp gót theo điệu nhạc của các ban nhạc trong làng. Điệu nhảy theo nhịp 3/4 (như trong chương trình tối nay) hoặc 3/8 với trọng âm rơi vào phách 2. Điệu nhảy mang tính ngẫu hứng cao, không có động tác cố định với 50 bước nhảy khác nhau. Âm nhạc viết cho điệu nhảy này cũng được gọi là mazurka. Nhiều nhà soạn nhạc (đặc biệt là nhà soạn nhạc người Ba Lan Frederic Chopin) đã viết nhạc cho điệu nhảy xinh đẹp này.

Sousa| Charlatan March (1898)

Chương trình hòa nhạc khép lại với sự trở lại của nhà soạn nhạc John Philip Sousa. Tuy nhiên, khác biệt hẳn so với các bản hành khúc khác, Charlatan March được trích từ vở operetta cùng tên của ông. Tên tuổi của Sousa gắn liền với âm nhạc hành khúc, do vậy 11 vở operetta của ông ít được nhắc tới. Charlatan March nằm trong số ba đoạn trích duy nhất (bao gồm Charlatan Overture và Charlatan Waltzes) trích từ vở operetta thường được biết đến của ông.